ႏိုင္ငံေရးဆိုတာဘာလဲ?
ႏိုင္ငံေရးဆိုတာဘာလဲ?
Andrew
Heywood ၏ Politics ကိုတိုက္ရိုက္ၿပန္ဆိုသည္။
Unknown translator
Unknown translator
“လူဆိုသည္မွာပင္ကိုသဘာ၀အားၿဖင့္ႏိုင္ငံေရးသတၱ၀ါတစ္မ်ိဳးၿဖစ္သည္။”
အရစၥတုိတယ္
လူတို႔တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦးအၾကားသေဘာထားကြဲလြဲၾကသည့္အတြက္
ႏိုင္ငံေရးသည္စိတ္လွဳပ္ရွားတက္ၾကြဖြယ္ရာၿဖစ္သည္။
လူသားတို
့သည္၄င္းတို ့အေနၿဖင့္မည္သို႔ ေနထိုင္က်င့္ၾကံသင့္သည္၊ မည္သူကမည္သည့္အရာကိုရယူပိုင္ဆုိုင္သင့္သည္၊
အာဏာႏွင့္အၿခားအရင္းအၿမစ္မ်ားကို မည္သို႔ ေ၀ငွခြဲၿခမ္းသင့္သည္၊ လူ ့အဖြဲ ့အစည္းသည္
အတူတကြပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၿခင္း (cooperation) သို႔မဟုတ္ ပ႗ိပကၡၿဖစ္ေနၿခင္း
(conflict) စသည္တ႔ို တြင္အေၿခတည္သင့္သည္ စသည္စသည္ၿဖင့္ သေဘာထားအယူအဆမ်ား
ကြဲလြဲၾကသည္။ အႏွီကိစၥရပ္မ်ားကိုမည္သို႔ မည္ပံု ကိုင္တြယ္ေၿဖရွင္းသင့္သည္ကိုလည္း လူသားတို
့သေဘာထားကြဲလြဲၾကၿပန္သည္။ မည္ကဲ့သုိ႔ တစုတစည္း တည္းေသာ ဆံုးၿဖတ္ခ်က္မ်ားကိုခ်မွတ္ၾကမည္နည္း၊
မည္သူကေၿပာေရးဆိုခြင့္ရွိသင့္သနည္း၊ လူတိုင္းကိုယ္စီမည္မွ်ၾသဇာရွိသင့္သနည္းစသည္ၿဖင့္
သေဘာထားကြဲလြဲၾကသည္။ အရစၥတုိတယ္အတြက္မွာမူႏိုင္ငံေရးသည္သပၸံပညာရပ္၏ဆရာသခင္ (master
science) ၿဖစ္သည္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆုိေသာ္လူသားတို ့၏ဘ၀တိုးတက္ရာတိုးတက္ေၾကာင္းႏွင့္ ေကာင္းမြန္ၿမင့္ၿမတ္ေသာလူ
့အဖြဲ ့အစည္း (Good Society) ကိုဖန္တီးေရးအတြက္ၾကိဴးပမ္းမွုၿဖစ္ေသာလုပ္ ရပ္မွ်အေရးပါေသာ
အရာတၿခားမရွိေသာေၾကာင့္ၿဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာအၿခားအရာ အားလံုးထက္ အေရးအၾကီးဆံုးၿဖစ္ေသာ
လူမွဳေပါင္းေဖာ္ဆက္ဆံေရးဆိုင္ရာလုပ္ေဆာင္မွဳ (social activity) တခုၿဖစ္သည္။ ႏိုင္ငံေရးသည္
အစဥ္အၿမဲအားၿဖင့္ႏွစ္ဦးႏွစ္ဖက္အၿပန္အလွန္ စကားေၿပာဆိုၿခင္း (dialogue) ၿဖစ္၍မည္သည့္အခါမွတစ္ဦးတည္း၊
တဖက္တည္းစကားေၿပာဆိုေနၿခင္း (monologue) မဟုတ္ေခ်။ တစ္ဦးတစ္ေယာက္တည္းအထီးက်န္ေနေသာ
သူမ်ားဥပမာ ေရာ္ဘင္ဆင္ကရူးဆိုး က့ဲသို ့ေသာသူမ်ား အေနၿဖင့္မူရိုးရွင္းေသာ စီးပြားေရးစနစ္ကိုထူေထာင္ႏိုင္ေကာင္းထူေထာင္ႏိုင္လိမ့္မည္၊အႏုပညာစသည္တို
့ကုိ ဖန္တီး ထုတ္လုပ္ႏိုင္ေကာင္းထုတ္လုပ္ႏိုင္မည္သုိ ့ေသာ္ၿငားလည္းထိုသူတို ့ အေနၿဖင့္ႏိုင္ငံေရးတြင္
ပါ၀င္ပါတ္သက္ႏိုင္မည္မဟုတ္ေခ်။ ေမာင္ေသာၾကာသို ့မဟုတ္မယ္ေသာၾကာစတင္ေရာက္ရွိလာ ခ်ိန္မွစ၍သာႏိုင္ငံေရးေပၚထြန္းလာၿခင္းၿဖစ္သည္။
[စကားခ်ပ္။။ဒဲနီယဲလ္ဒဲဖိုး၏ေရာ္ဘင္ဆင္ကရူးဆိုး၀တၳဳမွသေဘၤာပ်က္၍ကၽြန္းေပၚတြင္
ေသာင္တင္ေနေသာအထီးက်န္ေရာ္ဘင္ဆင္ကရူးဆိုး၏တဦးတည္းေသာကၽြန္ယံုတပည့္ရင္းေမာင္ေသာၾကာ]
သို ့ေသာ္ၿငားလည္းႏိုင္ငံေရး၏အလယ္ဗဟုိခ်က္တြင္တည္ရွိေနေသာ သေဘာကြဲလြဲၿခင္းသည္က်ယ္၀န္းလာရာထိုအေၾကာင္းအရာ၊
ဘာသာရပ္၏သေဘာသဘာ၀ ႏွင့္ထုိဘာသာရပ္ကိုမည္ကဲ့သို ့ ေလ့လာသင့္သည္ဆိုသည္အထိပါက်ယ္ၿပန္ ့တိုးပြားလာသည္။လူတို
့သည္လူ ့ေဘာင္ေလာကအတံု ့အၿပန္လွဳပ္ရွားေဆာင္ရြက္မွဳမ်ား ကိုႏိုင္ငံေရးဆက္ႏြယ္လာေအာင္
မည္သည့္အရာကဖန္တီးသနည္းဆိုသည္ႏွင့္ႏိုင္ငံေရးဆုိင္ရာလုပ္ေဆာင္မွဳကိုမည္ကဲ ့ သို ့အေကာင္းဆံုး
ေ၀ဖန္ပိုင္းၿခားကာဖြင့္ဆိုရွင္းၿပႏိုင္မည္နည္းစသည္တုိ ့တြင္လည္းသေဘာထားကြဲလြဲၾကသည္။
ႏိုင္ငံေရးကိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၿခင္း
ႏိုင္ငံေရးကိုအရိုးရွင္းဆံုးအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရမည္ဆိုလွ်င္
ႏိုင္ငံေရးသည္လူသားတို
့၏ ၄င္းတို ့အသက္ရွင္ေနထိုင္မွဳဆိုင္ရာ အေထြေထြစည္းမ်ဥ္းတို႔ကို ၿပ႒ာန္းၿခင္း၊ထုိစည္းမ်ဥ္းတို႔ကိုထိန္းသိမ္းၿခင္း၊ၿပဳၿပင္ၿခင္းတုိ ့ၿဖင့္သက္ဆိုင္သည့္လုပ္ေဆာင္မွဳတစ္ခုၿဖစ္သည္။
ႏိုင္ငံေရး၏အဓိပၸါယ္ကိုဖြင့္ဆိုရွင္းလင္းရန္ၾကိဳးပမး္မွုမွန္သမွ်အဓိကၿပႆနာႏွစ္ရပ္ကိုေၿဖရွင္းရသည္။
#ပထမၿပႆနာမွာထိုစကားလံုးကိုေန
့စဥ္သံုးစြဲၾကရာတြင္အၿခားအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ေၿမာက္မ်ားစြာေပါင္းစပ္္ကာအဓိပၸါယ္ခ်ဲ
့ထြင္သံုးစြဲမွုၿဖစ္သည္။တနည္းအားၿဖင့္ႏိုင္ငံေရးဆိုေသာစကားလံုးသည္မူရင္းအဓိပၸါယ္ကိုေက်ာ္လြန္ကာအဓိပၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးခ်ဲ
့ထြင္သံုးစြဲႏိုင္ေသာ ေ၀ါဟာရ (loaded term) ၿဖစ္သည္။လူအမ်ားစုတို ့ အေနၿဖင့္ေဘာဂေဗဒ၊ပထ၀ီ၊သမိုင္းႏွင့္ဇီ၀ေဗဒစသည္တို
့ကိုေလ့လာသင္ၾကားရာဘာသာရပ္မ်ားအၿဖစ္လြယ္လြယ္ရွင္းရွင္းသိၿမင္ၾကေသာ္လည္းလူနည္းစုသာႏိုင္ငံေရးကိုၾကိဳတင္ေတြးၿမင္ထားၿခင္းမရွိပဲမည္ကဲ့သို
့ေသာဘာသာရပ္ၿဖစ္သည္ကိုသေဘာေပါက္နားလည္ႏိုင္သည္။ဥပမာ - ႏိုင္ငံေရးဘာသာရပ္ကိုေလ့လာသူေက်ာင္းသူ၊ေက်ာင္းသားမ်ားႏွင့္သင္ၾကားေပးသူဆရာမ်ားသည္တနည္းမဟုတ္တနည္းအားၿဖင့္
(အေတြးအေခၚ၊အယူအဆ) ကြာဟမွုမ်ားသို ့မဟုတ္တဖက္ေစာင္းနင္းၿဖစ္မွုမ်ားရွိကိုရွိရမည္ဟုလူအေတာ္မ်ားမ်ားကအလိုအေလ်ာက္ယူဆၾကၿပီးႏုိင္ငံေရးဘာသာရပ္သည္ဘက္လိုက္မွုမရွိပဲ၊မွ်မွ်တတႏွင့္စိတ္ခံစားမွုကိုဦးစားမေပးပဲခ်ဥ္းကပ္ေလ့လာႏိုင္သည့္ဘာသာတရပ္ဟုယံုၾကည္ရန္ခက္ခဲၾကသည္။ထို
့ထက္ဆိုးသည္ကႏိုင္ငံေရးဟူေသာ ေ၀ါဟာရကိုမ်ားေသာအားၿဖင့္လူအမ်ားမၾကားႏိုင္ေသာ၊စက္ဆုပ္ဖြယ္ေကာင္းေသာစကားလံုး
(dirty word) အၿဖစ္ထင္ၿမင္ယူဆၾကၿခင္းၿဖစ္သည္။ႏိုင္ငံေရးဟုဆိုလိုက္သည္ႏွင့္ၿပႆနာ၊ဖရုိဖရဲၿဖစ္ၿခင္းႏွင့္အၾကမ္းဖက္မွုစသည့္ပံုရိပ္မ်ားကိုတဘက္၊လိမ္လည္လွည့္ၿဖားၿခင္း၊ပရိယာယ္ႏွင့္စီမံေဆာင္ရြက္ၿခင္းႏွင့္လိ္မ္ညာမွုမ်ားစသည့္ပံုရိပ္မ်ားကိုတဘက္ၿမင္ေယာင္မိေစသည္။ဤကဲ့သို
့ႏိုင္ငံေရး ေ၀ါဟာရကိုအၿခားအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ေပါင္းစပ္အဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုၿခင္းမွာအသစ္အဆန္းမဟုတ္ေပ။၁၇၇၅ခုႏွစ္တြင္ၿဗိတိသွ်စာေရးဆရာ၊ကဗ်ာဆရာဆန္ၿမဴရယ္ဂၽြန္ဆင္ကႏိုင္ငံေရးသည္ကမာၻေပၚတြင္ၾသဇာအာဏာတိုးတက္လာႏိုင္ေရးနည္းလမ္းတခုထက္ဘာမွ်မပိုဟုရွံဳ
့ခ်သတ္မွတ္ခဲ့သည္။တဖန္၁၉ရာစုႏွစ္တြင္အေမရိကန္သမိုင္းပညာရွင္ဟင္နရီအဒမ္(စ) ကႏိုင္ငံေရးဆုိသည္မွာ
‘ရန္ၿငိဳးမ်ားကိုစနစ္တက်ေပါင္းစပ္ဖြဲ ့စည္းထားၿခင္း’ၿဖစ္သည္ဟုအႏွစ္ခ်ဳပ္ဖြင့္ဆိုခဲ့သည္။ထို
့ေၾကာင့္ႏိုင္ငံေရးကိုအဓိပၸါယ္ဖြင့္ဆိုရန္ၾကိဳးပမ္းမွုမွန္သမွ်ထုိေ၀ါဟာရကိုအၿခားေသာအေၾကာင္းအရာမ်ားႏွင့္ေပါင္းစပ္ၿခင္းမွၾကိဳးစားခြဲထုတ္ရန္လုိအပ္လာသည္။ဆိုလိုသည္မွာႏိုင္ငံေရးသည္ခ်ီက်ဳးဖြယ္ေကာင္းေသာ၊တန္ဖိုးရွိေသာလုပ္ေဆာင္မွုတခုၿဖစ္ေၾကာင္းအေၿခခိုင္ေစၿခင္းၿဖင့္၄င္း၏ႏွစ္ၿမိဳ
့ ဖြယ္မေကာင္းေသာေက်ာ္ၾကားမွုမ်ားမွကယ္တင္ရန္ၾကိဳးစားၿခင္းၿဖစ္သည္။
#ဒုတိယၿပႆနာရပ္မွာပိုမို၍ေၿဖရွင္းရန္မလြယ္ကူေသာအခက္အခဲတခုၿဖစ္သည့္ႏိုင္ငံေရးဆုိသည္မွာမည္သည့္အၾကာင္းအရာ၊မည္ကဲ့သို
့ေသာလုပ္ေဆာင္မွုကိုဆိုလိုသည္ကိုရိုေသေလးစားထုိက္ေသာပညာရွင္မ်ားပင္သေဘာတူညီမွုမရရွိႏိုင္ၿခင္းၿဖစ္သည္။ႏုိင္ငံေရးဆိုသည္မွာအာဏာကိုက်င့္သံုးမွ
ု(the exercise of power)၊အာဏာပိုင္၏လုပ္ေဆာင္မွ ု(the exercise of authority)၊စုေပါင္းဆံုးၿဖတ္ခ်က္မ်ားခ်မွတ္ၿခင္း
(the making of collective decisions)၊ရွားပါးေသာအရင္းအၿမစ္မ်ားကိုခြဲေ၀ၿခင္း (the
allocation of scarce resources)၊လွည့္ၿဖားၿခင္းႏွင့္ပရိယာယ္ႏွင့္စီမံေဆာင္ရြက္ၿခင္းတုိ
့ကိုက်င့္သံုးမွ ု(the practice of deception and manipulation) စသည္ၿဖင့္အဓိပၸါယ္အမ်ိဳးမ်ိဳးဖြင့္ဆိုၾကသည္။ယခုစာအုပ္တြင္တိုးခ်ဲ
့ဖြင့္ဆိုထားေသာႏိုင္ငံေရးအဓိပၸါယ္၏ေကာင္းမြန္မွုမွာ (ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာ) ‘အေထြေထြလူမွုစည္းမ်ဥ္းမ်ားကိုၿပ႒ာန္းၿခင္း၊ထိန္းသိမ္းၿခင္းႏွင့္ၿပဳၿပင္ၿခင္း’
(the making, preserving and amending of general social rules) ပင္ၿဖစ္သည္။ဤဖြင့္ဆိုခ်က္သည္အၿခားေသာအမ်ိဳးမ်ိဳးအေထြေထြအဓိပၸါယ္ဖြံ
့ဆိုခ်က္အကုန္အစင္မဟုတ္လွ်င္ေတာင္အမ်ားစုကိုၿခံဳငံုႏိုင္ေလာက္ေအာင္က်ယ္၀န္းသည္။သို
့ေသာ္လည္းအဓိပၸါယ္ကိုအေသးစိ္တ္ရွင္းလင္းဖြင့္ဆိုေသာအခါတြင္ၿဖစ္ေစၿပန္လည္ၿပင္ဆင္သံုးသပ္ေသာအခါတြင္ၿဖစ္ေစၿပႆနာမ်ားေပၚေပါက္လာသည္။ဥပမာ
- ႏိုင္ငံေရးဆိုသည္မွာစည္းမ်ဥ္း၊စည္းကမ္းမ်ားကိုမည္သို ့မည္ပံုၿပ႒ာန္းသည္၊ထိန္းသိမ္းသည္၊ၿပဳၿပင္သည္
(ဆုိလုိသည္မွာ - ၿငိမ္းခ်မ္းစြာၿပ႒ာန္း၊ထိန္းသိမ္း၊ၿပဳၿပင္သည္ (peacefully)၊ (မူ၀ါဒမ်ားအား)
အၿပိဳင္အဆိုင္၊အၿပန္အလွန္ေဆြးေႏြးဖလွယ္ၿပီးမွအတည္ၿပဳၿပ႒ာန္းၿခင္း၊ထိန္းသိမ္းၿခင္း၊ၿပဳၿပင္၊ၿပင္ဆင္ၿခင္း
(by debate)) ကိုဆိုလိုသည္ေလာသုိ ့မဟုတ္ထိုကဲ့သို ့ေသာလုပ္ငန္းစဥ္မ်ားအားလံုးကိုရည္ညႊန္းသေလာစသည့္ၿပႆနာမ်ိဳးၿဖစ္သည္။အလားတူစြာပင္ႏိုင္ငံေရးသည္လူမွုေရးအေၿခအေနမ်ား၊အဖြဲ
့အစည္းမ်ားအားလံုးတြင္က်င့္သံုးသေလာသို ့မဟုတ္အခ်ိဳ ့ေသာအဖြဲ ့အစည္းမ်ား၌သာ (အစိုးရ
(government) ႏွင့္ၿပည္သူလူထုႏွင့္ပတ္သက္ဆက္ဆံရေသာလုပ္ငန္းေဆာင္တာမ်ား (public
life) တြင္သာႏိုင္ငံေရးကိုက်င့္သံုးသေလာ (ဆိုလိုသည္မွာအစိုးရသို ့မဟုတ္အစိုးရ႒ာနမ်ား၊ရုံးမ်ားႏွင့္ပါတ္သက္မွသာႏိုင္ငံေရးဟုေခၚဆုိသေလာဟူ၍ၿဖစ္သည္)။
ထို ့ေၾကာင့္ႏိုင္ငံေရးကိုမၿဖစ္မေနၿငင္းခံုေဆြးေႏြးေနရေသာသေဘာတရားတစ္ခုအၿဖစ္မွတ္ယူေကာင္းမွတ္ယူႏိုင္သည္။ထုိကဲ့သို
့မွတ္ယူမည္ဆိုလွ်င္ႏိုင္ငံေရးဟူေသာ ေ၀ါဟာရတြင္လက္ခံႏိုင္ေသာသို ့မဟုတ္အက်ိဳးအေၾကာင္းသင့္ေသာအဓိပၸါယ္မ်ားစြာရွိသည္။တၿခားတဘက္တြင္လည္းထိုကဲ့သို
့မတူညီေသာရွဳၿမင္သံုးသပ္မွုမ်ားတြင္သေဘာတရားတခုတည္း၏ (မထင္မရွားသာ) ကြဲၿပားၿခားနားသည့္အယူအဆမ်ားသာပါ၀င္ေကာင္းပါ၀င္လိမ့္မည္။ကၽြႏု္ပ္တို
့အေနႏွင့္ေခတ္ၿပိဳင္သေဘာတရားမ်ားသို ့မဟုတ္အၿခားထင္ၿမင္ယူဆခ်က္မ်ားႏွင့္ပါတ္သက္သည့္အခါ
‘ႏိုင္ငံေရးဆိုတာဘာလဲ’ဆိုသည္ကိုၿငင္းခံုေဆြးေႏြးရၾကိဳးနပ္သည္။အဘယ္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ထုိကဲ့သို
့ၿငင္းခံုေဆြးေႏြးမွ ု သည္ႏိုင္ငံေရးကိုပညာရပ္တစ္ခုအၿဖစ္ေလ့လာရာတြင္အနက္ရွိဳင္းဆံုးေသာအသိပညာႏွင့္၀ါဒေရးရာသေဘာထားကြဲလြဲမွုမ်ားမွအခ်ိဳ
့ကိုေဖာ္ထုတ္ႏိုင္ေသာေၾကာင့္ၿဖစ္သည္။ဤစာအုပ္တြင္ေလ့လာဆန္းစစ္ထားေသာႏိုင္ငံေရး၏သေဘာသဘာ၀အေပၚမတူညီေသာရွဳၿမင္သံုးသပ္ခ်က္မ်ားမွာ
-
•ႏိုင္ငံေရးအားအုပ္ခ်ဳပ္မွုအတတ္ပညာအၿဖစ္ (politics as
the art of government)
•ႏိုင္ငံေရးအားတိုင္းသူၿပည္သားတုိ ့၏အေရးကိစၥမ်ားအၿဖစ္
(politics as public affairs)
•ႏိုင္ငံေရးအားႏွစ္ဦးႏွစ္ဘက္အေပးအယူ၊အေလွ်ာ့အတင္းၿပဳလုပ္ၿခင္းႏွင့္ဘံုသေဘာတူညီမွဳတည္ေဆာက္ၿခင္းအၿဖစ္
(politics as compromise and consensus)
•ႏိုင္ငံေရးအားအာဏာႏွင့္အရင္းအၿမစ္မ်ားကို ေ၀ငွၿဖန္ ့ၿဖဳးၿခင္းအၿဖစ္
(politics as power and the distribution of resources) စသည္တို ့ၿဖစ္သည္။
Andrew
Heywood ၏ Politics ကိုတိုက္ရိုက္ၿပန္ဆိုသည္။
Leave a Comment